Help de ontwikkeling van de site en deelt het artikel met vrienden!
Met groenten bedoelen we een grote verscheidenheid aan planten. Dit is welke soorten groenten er zijn en hoe ze zijn verdeeld.
Een grote verscheidenheid aan groenten staat elke dag op ons menu - en terecht. Groenten zijn, samen met fruit, een van onze belangrijkste bronnen van vitamines, mineralen en vezels, die de spijsvertering bevorderen. Enerzijds geeft de indeling in verschillende groepen inzicht in de verhouding van de groenten, wat vooral van belang is voor een duurzame vruchtwisseling in het bed. Aan de andere kant worden de individuele behoeften en eisen van de planten al weerspiegeld in de classificatie. Ontdek hier hoe onze populaire nuttige planten te onderscheiden zijn.
Er zijn verschillende manieren om de verschillende soorten groenten van elkaar te onderscheiden. Hieronder leggen we uit hoe u de afzonderlijke groenten verstandig kunt classificeren.
Onderscheid groenten per botanische familie
De onderverdeling naar botanische relatie en familie is vooral handig bij het plannen van je moestuin. Monoculturen moeten niet alleen in de landbouw worden vermeden, maar ook in de bedden thuis. Als algemene regel geldt dat geen enkel lid van dezelfde familie achter elkaar op dezelfde plek mag worden geplant. Dit voorkomt dat vervelende plagen en ziekten jarenlang aanhouden. Tegelijkertijd raakt de grond niet eenzijdig uitgeput, maar profiteert deze van de jaarlijkse of seizoensverandering in de groenteteelt. In de volgende lijst beschrijven we de 12 belangrijkste families van groenteplanten en hun eigenschappen.
- Madeliefjes (Asteraceae) zijn een van de grootste plantenfamilies ter wereld. Alle leden hebben zogenaamde mandbloemen, die doen denken aan kleine sterren en aan de randen waarvan meestal gele, lange bloembladen zijn. De Asteraceae omvat sla (Lactuca sativa), Witlof (Cichorium intybus) en schorseneren (Scorzonera hispanica).
- ApiaceaeApiaceae) vorm één of meer grote wittetot gele schermbloemige bloemen, die veel voedsel voor insecten bieden. Deze familie omvat veel wortelgroenten zoals wortelen (Daucus carota) en wortelpeterselie (Petroselinum crispum subsp. tuberosum), maar ook selderij (Apium graveolens) en venkel (Foenicum vulgare).
- Bulbaceae(Alliaceae) groeien vrij langzaam, maar het resultaat mag er zijn: enerzijds door de eetbare bollen, die in de winter als opslag voor de planten dienen, en anderzijds door de filigrane, wit tot violet pluizige bloemen. Uien (Allium cepa), prei (Allium porrum) en knoflook (Allium sativum) zijn slechts een weinig vertegenwoordigers. De groep staat ook bekend om zijn pittig smakende zwavelverbindingen.
- Asperges (Asparagaceae) kan leven tot 50 jaar. De ondergronds gebleekte, nog niet volledig ontwikkelde spruiten worden geoogst. In de zomer kleuren de asperges (Asparagus officinalis) groen met delicate, gevederde bladeren en felrode bessen.
- Kruisbloemig (Brassicaceae) bezitten , zoals de naam al doet vermoeden, een witte tot felgele bloem met vier bloemblaadjes die in een kruisvorm zijn gerangschikt. De groep wordt ook wel kool genoemd, omdat savooiekool (Brassica oleracea convar. capitata), broccoli (Brassica oleracea var. italica), koolrabi (Brassica oleracea var. gongylodes) en spruitjes (Brassica oleracea var. gemmifera) zijn allemaal afkomstig van een lid van deze familie. Wanneer ze worden gesneden of gekookt, verspreiden ze allemaal de typische geur van kool, die wordt veroorzaakt door suikerverbindingen die zwavel en stikstof bevatten, de glucosinolaten.
- Foxtail Family (Amaranthaceae) bij Groenten zijn meestal een tot twee jaar oud. Spinazie (Spinacia oleracea), snijbiet en rode biet (Beta vulgaris) behoren bijvoorbeeld tot deze familie, waarbij zowel de bladeren, stengels en Bieten kunnen worden gebruikt. Kleurstoffen komen hier veel voor, vooral de dieprode betalains die in bieten worden gevonden.
- Cucurbitaceae(Cucurbitaceae) ranken graag en matig langs de grond en vormen altijd nieuwe platte wortels.De bloemen van de komkommerachtigen lijken op gele trechters en zijn ofwel allemaal mannelijk of allemaal vrouwelijk. Eenjarige planten zijn voor hun bestuiving afhankelijk van insecten. Ze verdragen slechts kleine maar frequente hoeveelheden kunstmest. Alle pompoenen (Cucurbita sp.), meloenen (Cucumis melo & Citrullus lanatus) en komkommers ( Cucumis sativus ) is te vinden in deze familie.
- Bladfamilie (Fabaceae) bezit een witte tot dieppaarse of feloranje bloem met vier bloembladen, die vaag doen denken aan de vorm van een vlinder. De familie wordt ook vermeld onder de term peulvruchten. Bonen (Phaseolus vulgaris), erwten (Pisum sativum), linzen (Lens culinaris), kikkererwten ( Cicer arietinum) en soja (Glycine max) behoren tot deze familie. Vooral de wortels zijn hier bijzonder: met behulp van speciale bacteriën kunnen ze stikstof uit de lucht binden en opnemen. Veel Fabaceae zijn echter extreem zelfincompatibel en mogen alleen om de vier tot acht jaar in hetzelfde stuk grond worden gekweekt.
- Grassen (Poaceae) vorm een grote familie, maar we gebruiken alleen maïs (Zea mays), bamboe (Bambusoideae) en citroengras ( Cymbopogonsp.). De zaden of spruiten kunnen rauw of gekookt worden gegeten. De langwerpige planten met de lange, smalle bladeren hebben veel warmte nodig, evenals humusrijke, enigszins leemachtige, maar nooit drassige grond.
- Duizendknoop (Polygonaceae) vondsten een in bijna elke oude cottage-tuin. Onze rabarber (Rheum rhabarbarum) behoort tot deze familie. De planten vormen zeer grote bladeren op witte tot dieprode stengels en worden geoogst voor verwerking. De lichtgele witte bloemen vormen veelhoekige bruine zaden die zich gemakkelijk en overvloedig verspreiden.
- Nightshade (Solanaceae) are Kan alleen als vruchtgroente worden gebruikt of als knolgroente worden gekookt, alle andere delen bevatten het gif.webp solanine, dat pas wordt afgebroken als het fruit rijp is of als er voldoende warmte is. Tomaten (Solanum lycopersicum), aubergines (Solanum melongena), paprika (Capsicum annuum) en aardappelen(Solanum tuberosum) behoren tot de bekendste en meest gebruikte soorten van deze familie. De Solanaceae zijn zware eters en hebben daarom grote hoeveelheden voedingsstoffen nodig. Omdat ze vatbaar zijn voor ziekten, mogen ze niet jarenlang op dezelfde plek worden gekweekt.
- Valerian (Valerianaceae) bezitten niet alleen wortels met een kalmerende werking, maar bieden ons ook de bijzonder smakelijke veldsla (Valerianella locusta). Hij houdt van humusrijke, leem- tot zandgrond met een gemiddelde toevoer van voedingsstoffen. Valeriaanplanten zijn bijzonder koudetolerant en kunnen daarom het hele jaar door worden gekweekt.
Tip: Heb je ooit je eigen groenten uit zaad gekweekt? Het is kinderspel met onze Plantura groentekweekset.
Groenten onderverdelen naar gebruik
Groenten kunnen niet alleen worden onderverdeeld in verschillende families, de indeling volgens het respectievelijke gebruik is ook gebruikelijk. We laten zien hoe elk type groente in de keuken kan worden gebruikt.
Wortel- en knolgroenten
Veel van wat er ondergronds gebeurt en onzichtbaar blijft voor onze ogen, behoort tot wortel- of knolgewassen. Dikke opslagorganen voor suiker en andere voedingsstoffen worden gevormd uit de wortels of wortelstokken, zoals in wortelen, schorseneren of pastinaken (Pastinaca sativa). We spreken hier van tweejaarlijkse wortelgroenten, omdat de plant al haar energie in de wortel steekt om de winter door te komen en het volgende jaar bloemen en zaden te vormen. Knolgroenten daarentegen omvatten die planten waarbij het deel tussen de wortels en bladeren groter wordt en wordt omgezet in een opslagorgaan - het zogenaamde hypocotyl. Deze omvatten radijs (Raphanus sativus), knolselderij en veel rapen (Brassica rapa subsp. rapa) , zoals de mei of raap. Alle leden van deze groep kweken het liefst op lichte, humusrijke en zandgrond. Bovendien hebben ze een gemiddelde toevoer van voedingsstoffen (gemiddelde eters) en een gelijkmatige toevoer van water nodig, maar wateroverlast moet ten koste van alles worden vermeden. Wortel- en knolgroenten kunnen doorgaans gedurende lange tijd op een koele plaats worden bewaard en voorzien ons zo ook in de winter van waardevolle vitamines en mineralen.
Ui Groenten
Uiengroenten omvatten alle eetbare leden van de preifamilie (Alliaceae), uien, prei, knoflook, lente-uitjes (Allium fistulosum) en bieslook (Allium schoenoprasum). Dit zijn tweejarige tot meerjarige planten die meestal pas in het tweede jaar beginnen te bloeien. De bladeren zijn rond of plat en hol van binnen als ze eenmaal uit de bol groeien. Typerend voor deze familie zijn de prikkelende zwavelverbindingen die ons tot tranen toe roeren. Alle bolgewassen houden van fijne, zanderige, leemachtige grond op zonnige, warme plaatsen. Ze mogen slechts een beetje met stikstof worden bemest.
spruitgroenten
Bij deze groep groenten oogsten we de deels verdikte en vergrote stengels. Bekende vertegenwoordigers zijn asperges, rabarber en koolrabi, selderij (Apium graveolens var. secalinum) en snijbiet. Na de oogst kunnen ze enkele dagen koel bewaard worden, maar vers bereid en genoten worden ze het best. In tegenstelling tot bijvoorbeeld wortelgroenten kunnen kiemgroenten meerdere keren worden geoogst.
Bladgroenten
Zoals de naam al doet vermoeden, wordt deze soort gekenmerkt door het gebruik van de bladeren als groente. Klassieke vertegenwoordigers zijn alle salades, maar ook spinazie, veldsla en witlof. Ze kunnen rauw worden gegeten en zijn gemakkelijk en niet veeleisend om in je eigen tuin te kweken. Over het algemeen doen bladgroenten het goed in voedselrijke en vochtige grond. Na de oogst blijft het maar korte tijd vers - maar het bevat nauwelijks calorieën en veel mineralen en sporenelementen.
Bloeiende groenten
Voor de op plezier gerichte tuinier ligt de focus hier op de bloemen. Broccoli, bloemkool (Brassica oleracea var. botrytis) en artisjokken (Cynara scolymus) vormen een bijzondere groep . Bij alle genoemde planten worden de nog niet volgroeide bloemen geoogst en gegeten. Meestal is het na één oogst voorbij, met uitzondering van speciale broccolisoorten met meerdere kleine bloemhoofdjes ('Red Arrow' en 'White Sprouting'). De bloemen zijn echter niet erg lang houdbaar na het snijden en moeten snel worden voorbereid. Over het algemeen groeien bloeiende groenten graag in voedselrijke, goed doorlatende grond met een goede watervoorziening.
Fruit Groenten
De groep vruchtgroenten heeft echt voor ieder wat wils. Dit omvat alle groenten waarvanwe kunnen oogsten en genieten van het rijpe of onrijpe fruit. Tomaten, aubergines en paprika's, maar ook pompoenen, komkommers, meloenen en courgettes bedekken alle kleuren en vormen. Over het algemeen hebben vruchtgroenten een hogere nutriëntenbehoefte dan andere groepen, omdat ze tot de grootverbruikers behoren. De planten groeien graag op warme en zonnige plekken op goed doorlatende grond en hebben vrij veel water nodig voor een goede oogst.
Zaad Groenten
Alle groenten, waarvan we vooral de gedroogde of onrijpe zaden eten, behoren tot deze categorie. De vertegenwoordigers zijn peulvruchten zoals bonen, erwten en linzen, maar ook mais als groente of geroosterde en gepofte mais. Kortom, zaadgroenten hebben een hoog geh alte aan voedingsstoffen nodig. De uitzondering zijn peulvruchten, die de stikstof zelf uit de lucht halen. Gedroogde zaden hebben een hoog zetmeelgeh alte en bevatten in onrijpe vorm nog suiker, waardoor suikererwten bijvoorbeeld zo ontzettend zoet smaken. Na het oogsten en drogen van de rijpe zaden zijn ze zeer lang houdbaar als voedsel.
Ken jij het verschil tussen groenten en fruit eigenlijk wel? Hier is hoe de twee kunnen worden afgebroken.
Tip: Alle soorten groenten hebben één ding gemeen: ze genieten van een hoogwaardig substraat dat precies is afgestemd op hun behoeften. Onze Plantura biologische tomaten- en groentegrond is volledig turfvrij en goedgekeurd voor biologische landbouw.