Een van de minder bekende soorten wintergroenten is de Postelein, ook wel bekend onder namen als Winter Postelein of Winterpostelein. Bij ons leer je hoe je het gewone bordkruid kunt verbouwen, oogsten en gebruiken.
Vooral in de koude wintermaanden is het genot van verse groenten uit eigen tuin het grootst. De Postelein (Claytonia), ook wel bordkruid genoemd, kan gebruikt worden als knapperige salade of als gekookte groente. Naast de wijdverbreide gewone kreeftachtigen (Claytonia perfoliata), zijn ook zaden van de Siberische schaaldieren (Claytonia sibirica) in de handel verkrijgbaar, beide planten kunnen gelijk gecultiveerd en gebruikt. We leggen je alles uit wat je moet weten over het telen en verzorgen van wintergroenten.
Postelein: herkomst, smaak en kenmerken
Als je op zoek bent naar verse wintergroenten, kom je gemakkelijk de Postelein (Claytonia perfoliata) tegen, die oorspronkelijk uit de berg- en kustgebieden van het westen van Noord-Amerika komt kust, maar bestaat al vele jaren en emigreerde als neofiet naar ons. Afhankelijk van de regio is de eenjarige, kruidachtige plant ook te vinden onder de namen winterpostelein, winterpostelein, Cubaanse spinazie of als algemeen bordkruid. De Postelein behoort tot het geslacht van de plaatkruiden (Claytonia) en behoort daarmee tot de familie van voorjaarskruiden (Monitaceae).
De winterharde Postelein wordt slechts ongeveer 30 cm hoog en vormt vlezige bladeren vanaf een basale bladrozet. Door zijn licht sappige bladeren kan de Postelein korte perioden van droogte ongeschonden doorstaan. De lagere, oudere bladeren zijn langgesteeld, terwijl de jongere bladeren in paren aan elkaar groeien en de stengel omsluiten. Zo worden ze het onderscheidende kenmerk en het unique selling point van de Postelein. Tegelijkertijd lijken de samengesmolten bladeren op een plaat die op de stengel onder de bloeiwijze groeit. Ze gaven de Postelein zijn triviale naam "Tellerkraut". Tussen februari en mei, soms tot juni, bloeit de Postelein met witte of lichtroze bloemenBloementrossen van 5 tot 40 individuele bloemen. De bloemen bestuiven zichzelf en vormen kleine zaadjes, die de Postelein gebruikt om het volgende jaar te verspreiden en te ontkiemen.
De smaak van rauwe Postelein doet denken aan veldsla (Valerianella locusta), hoewel het aroma minder intens is. Als de bladeren gaar zijn, zijn ze vergelijkbaar met de smaak van spinazie (Spinacia oleracea) - een verrijking voor de verse, huiselijke keuken in de winter.
Wat is het verschil tussen Postelein en Postelein? Vanwege de gelijkluidende naam kan de postelein worden vergeleken met de postelein (Portulaca oleracea) van het geslacht Postelein (Portulaca ) uit de familie van de posteleinfamilie (Portulaceae) zijn verward. Postelein wordt ook wel zomerpostelein genoemd. Puur visueel gezien zijn de planten echter duidelijk anders: Postelein vormt geen rozet van bladeren en bloemen geel, terwijl Postelein een unique selling point in de plantenwereld heeft door de plaatvormige bladeren op de stelen. Het gebruik van beide planten is vergelijkbaar: beide kunnen worden gebruikt als wintergroenten en salades en werden in het verleden in de geneeskunde gebruikt.
Postelein teelt: zaaien, standplaats en meer
De teelt van de Postelein lukt meestal zonder problemen, omdat het een vrij weinig veeleisende plant is. Het beste is een halfschaduwrijke plaats die op zijn minst matig warm is. De Postelein groeit van nature op voedselrijke, zandgrond met een goede toevoer van water en weinig zout. Hij pakt het gewoon niet goed op. Teelt is ook mogelijk op het balkon of in een emmer, aangezien het wortelstelsel van de Postelein erg ondiep is. Een humusrijke, losse grond die goed water kan opslaan maar niet snel verstopt, is zowel geschikt als plantensubstraat in het bed als in de kuip. Voor het zaaien kan wat compost of potgrond aan de grond worden toegevoegd om de plant gedurende de gehele vegetatieperiode van voedingsstoffen te voorzien. Een uitstekende basis is bijvoorbeeld onze Plantura biologische tomaten- en groentegrond, die door het hoge compostgeh alte langzaam vrijkomt. Dankzij de kokospulp die het bevat, is de organische bodem in staat om langdurig water op te slaan en aan de plant te leverenBeschikbaar stellen. Bovendien is onze tomaten- en groentegrond volledig gemaakt zonder het gebruik van turf, wat de uitstoot van CO2 vermindert en het milieu ontziet.
Omdat de Postelein een koudeprikkel nodig heeft om te ontkiemen, is de beste tijd voor zaaien tussen september en maart, zolang de temperatuur lager is dan 12 °C. De ideale kiemtemperatuur is 8 tot 12 °C. Zaaien kan in ongeveer 1 cm diepe geulen, waarbij de zaden vrij dicht gezaaid kunnen worden met een afstand van ongeveer 5 cm. Een rijafstand van 10 tot 15 cm is voor de Postelein ruim voldoende. Afhankelijk van het weer ontkiemen de eerste Postelein-zaden na twee tot drie weken.
Belangrijke verzorgingsmaatregelen voor winterpostelein
De winterpostelein is een van de zwak consumerende planten en heeft maar weinig voedingsstoffen nodig voor zijn groei, waardoor extra bemesting overbodig is. Vooral als er voor het zaaien wat compost of potgrond is bijgemengd, kan de winterpostelein zich gezond en krachtig ontwikkelen. Winterpostelein is vanwege het ondiepe wortelstelsel gevoelig voor droogte, daarom is een constante toevoer van water en regelmatig water geven erg belangrijk. Als u ongecontroleerde verspreiding van winterpostelein wilt voorkomen, moet u de bloemen regelmatig afsnijden voordat de zaden rijpen.
Oogst en opslag van winterposteleins
De eerste bladeren zijn al rijp en kunnen zes tot acht weken na het zaaien worden geoogst. Het is belangrijk om de bladeren hoger dan 2 cm boven de grond af te snijden met een scherp mes. Dit beschermt de plant en stimuleert tegelijkertijd de vorming van nieuw blad, waardoor meerdere oogsten mogelijk zijn. De oogsttijd van Winterpostelein is tussen oktober en april en is afhankelijk van het tijdstip van zaaien.
De Winter Postelein kun je het beste vers eten, want hij is niet lang houdbaar. De gesneden bladeren kunnen losjes in een kom en afgedekt worden met een vochtige doek en ongeveer zes tot acht dagen in de koelkast worden bewaard.
Postelein: ingrediënten en gebruik
Je kunt Postelein rauw en gekookt eten. De plant kan bijna volledig worden gebruikt: de jonge bladeren, stengels en bloemen smaken het beste rauw, terwijl de wortels en oudere bladeren gekookt erg lekker zijn.rauw een licht bittere smaak hebben. Vooral de Postelein-salade is populair.
Naast een hoog vitamine C-geh alte bevat Postelein veel magnesium, kalium en ijzer, waardoor het extreem gezond is. In tegenstelling tot andere slaplanten heeft Postelein geen problemen met een hoge nitraatopname. Postelein werd al gebruikt als voedsel- en medicinale plant door de Indianen en andere inheemse volkeren. Het werd gebruikt als kompres voor reuma en oogpijn, of als sap als remedie tegen verminderde eetlust.
Wil je komende winter meer groenten uit eigen tuin? Lees dan ons artikel over het kweken en verzorgen van haverwortel.