- Rode kool: herkomst, eigenschappen en smaak
- Zorg voor rode kool: goede bemesting en water geven
- Veel voorkomende plagen en ziekten van rode kool
- Rode kool oogsten en bewaren
- Gebruik en ingrediënten
Help de ontwikkeling van de site en deelt het artikel met vrienden!
Rode kool, ook wel rode kool of rode kool genoemd, is een populaire wintergroente. Hoe u hem het beste verzorgt en waar u op moet letten bij het oogsten van rode kool, leest u bij ons.
Rode Kool (Brassica oleracea var. capitata f. rubra) is waarschijnlijk een van de meest typische Duitse bijgerechten voor hartige gerechten, vooral in de winter- en kerstperiode. Je hoeft niet afhankelijk te zijn van kool uit de supermarkt of uit een pot, want de roodblauwe koolsoort gedijt ook goed in de moestuin. We leggen uit hoe je het gezonde kruid zelf kweekt en er goed voor zorgt.
Rode kool: herkomst, eigenschappen en smaak
De oorspronkelijke vorm van de rode kool (Brassica oleracea var. capitata f. rubra ) vindt nog steeds aan de Atlantische kusten van Frankrijk, Ierland en Engeland, namelijk de wilde kool, de oorsprong van veel moderne koolsoorten. Al in de 12e eeuw noemde Hildegard von Bingen rode kool voor het eerst met de term "rubeae caules", wat zoiets als "roodachtige stengel" betekent. Rode kool is een gecultiveerde vorm van kool (Brassica oleracea) en behoort daarmee tot het geslacht van sluitkool (Brassica), een lid van de kruisbloemige familie (Brassicaceae). Rode kool heeft veel verschillende regionale namen en wordt ook wel rode kool, rode kool, blauwe kool, rode kool of blauwe kool genoemd.
Het zien van de rode kool in bloei is nogal atypisch omdat het een tweejarige plant is en meestal in het eerste jaar wordt geoogst, voordat de bloeiwijze zich in het tweede jaar ontwikkelt. Om te bloeien heeft de kool in de winter een rustperiode van vier weken nodig, waarbij de temperatuur rond de 0 °C ligt. De bloeiwijze kan uiteindelijk wel 90 cm hoog worden en tussen mei en juni ontwikkelen zich gele rode koolbloemen ter grootte van een vingernagel, elk met vier bloembladen. De bloemen worden bestoven door insecten, maar kunnen zichzelf ook bestuiven. De rode kool vormt zaden van de bevruchte bloemen, die van nature door de wind worden verspreid.
Tip: De ronde kolen vormen dicht opeengepakte bladeren die van kleur veranderen afhankelijk van de pH en bodemsamenstellingkunnen. Deze eigenschap maakt rode kool tot een bekende bodemindicator. Gekweekt in zure grond, ontwikkelt het een roodachtige tint terwijl het meer blauwachtig lijkt in alkalische grond.
De kleur van de rode kool kan ook worden beïnvloed door de manier waarop deze wordt gekookt. Door bijvoorbeeld azijn of zure appels toe te voegen, wordt de kool iets zuurder en rood. Ongekruide rode kool smaakt zoet, mild en heeft een lichtzoete toon die goed samengaat met fruit, maar ook heel goed samengaat met hartige gerechten.
Zorg voor rode kool: goede bemesting en water geven
Rode kool is gemakkelijk te telen als de bodem en de standplaatscondities goed zijn. Met ideale omstandigheden en een lage plaagdruk geeft het de hobbytuinier grote, aromatische koolkoppen die gemakkelijk te bewaren zijn.
Meer informatie over de teelt, zoals de juiste plantafstand of het observeren van een vruchtwisseling, vindt u in ons speciale artikel over het planten van rode kool.
Als een veel consumerende plant is bemesting erg belangrijk voor rode kool, waarbij met name stikstof en kalium de groei bevorderen. Met een hoge organische bemesting kunnen de opbrengsten aanzienlijk worden verhoogd. Wees echter voorzichtig, omdat kool door te veel voeren vatbaar is voor ziekten, een onaangename zwavelsmaak kan krijgen en het aroma vervaagt. Een kaliumrijke meststof bevordert een goede voeding van de plant, voorkomt smaakverandering en zorgt voor een gezonde groei van de kool. Zo is onze biologische tomatenmest Plantura ideaal voor een optimale aanvoer van tomaten en kool dankzij de hoge kaliumvoedingsstofverhouding. Tijdens de productie gebruiken we geen dierlijke producten en vertrouwen we op een maximaal aandeel organische componenten, wat het bodemleven bevordert en ideale groeiomstandigheden voor de planten creëert.
Het is het beste om de rode kool twee keer te bemesten voor het planten en tijdens de groei. Op deze manier worden de kolen gelijkmatig van voedingsstoffen voorzien. Late rassen mogen vanaf september niet meer worden bemest, omdat de voedingsstoffen in het koude seizoen niet kunnen worden opgenomen. Bij eerdere rassen is het echter raadzaam om drie weken voor de oogst geen bemesting meer te krijgen.
De rode koolheeft voldoende water nodig voor een gezonde groei en moet daarom regelmatig worden bewaterd, vooral tijdens de droge zomermaanden. De plant overleeft periodes van droogte, maar de kwaliteit en grootte van de koppen lijden eronder.
Veel voorkomende plagen en ziekten van rode kool
Rode kool heeft te kampen met de plagen en ziekten die typisch zijn voor kool. Plagen zijn onder andere koolvlieg (Delia radicum), de belangrijkste plaag van sluitkool. Maar ook de koolluis (Brevicoryne brassicae), de koolmot (Mamestra brassicae), de rups van de koolwitje ( Pieris rapae ) en witte vlieg (wittevlieg van de familie Aleyrodidae) kunnen voor problemen zorgen. Naast insecten kan een aantasting met koolcyste (Heterodera cruciferae) of stengela altje (Ditylenchus dipsaci) de plant aanzienlijk beschadigen. Jonge planten moeten worden beschermd tegen schade door slakken nadat ze buiten zijn geplant. Een van de gevaarlijkste ziekten voor rode kool is knolvoet (Plasmodiophora brassicae) - een schimmelziekte die de groei negatief beïnvloedt en ervoor zorgt dat de bladeren verwelken. Zoals bij alle koolsoorten moet een teeltonderbreking van drie tot vijf jaar worden toegestaan voor hetzelfde bed om de verspreiding van ziekten te voorkomen.
Rode kool oogsten en bewaren
De oogsttijd voor rode kool begint in juli, afhankelijk van het ras. Latere rodekoolrassen verdragen vorst doorgaans probleemloos, zolang de temperatuur niet onder de -4 °C komt. De kool kan in het bed blijven totdat deze wordt gebruikt en kan dus worden "bewaard". Om de rode kool te oogsten wordt met een scherp mes de steel onder de koolkop afgesneden en overtollig blad verwijderd. Late rassen kunnen na de oogst ondersteboven aan de stengel worden gehangen en tot februari veilig worden bewaard in een koele kelder of garage. Voor verwerking moeten de buitenste rode koolbladeren worden verwijderd. Rode kool kan ook buiten bewaard worden in hopen aarde.
Tip: In milde streken kan rode kool ook in de herfst worden gezaaid en vervolgens in mei worden geoogst.
Gebruik en ingrediënten
Rode kool kan rauw of gekookt worden gegeten. De bekendste toepassing is waarschijnlijk de geconserveerde rode kool, een heerlijk bijgerecht, vooral bij hartige gerechten. Rode kool moet niet te lang worden gekookt, anders wordt het waardevolingrediënten en verliest zijn smaak. Het is beter om de kool langzaam op te warmen. Maar hoe blijft rode kool rood als hij wordt gekookt? Door een beetje zuur toe te voegen - zoals azijn of zure appels - blijft de kleur van de rode kool behouden. Rode kool is ook ideaal als rauwe groente - als kleurrijke toevoeging aan traditionele salades of als rode koolsalade.
Als je de rode kool wilt bewaren en tegelijkertijd van snelle bijgerechten houdt, kun je de rode kool koken en indien nodig snel opwarmen. Het is iets minder ingewikkeld om de gesneden rode kool in te vriezen. Het kan ongeveer zes weken in de koelkast worden bewaard.
Wat maakt rode kool zo gezond? Rode kool is niet alleen aromatisch en lekker vanwege de ingrediënten, maar ook extreem gezond: het bevat ijzer en andere mineralen, antioxidante kleurstoffen (anthocyanines), vezels en vitamine C. Vooral vanwege de anthocyanen moet je rode kool niet te gaar of rauw eten.
De naam doet al vermoeden dat de koolsoorten aan elkaar verwant zijn. We leggen je uit hoe de oerkool werd veredeld tot bekende koolsoorten.