Help de ontwikkeling van de site en deelt het artikel met vrienden!
Humus zorgt voor een goede plantengroei. Hoe u voor een rijke humusopbrengst in uw tuin kunt zorgen, leest u in ons artikel.
De grondstof voor humus is dood organisch materiaal. Dit kan echter ofwel worden omgezet in humus of worden afgebroken tot voedingsstoffen. De vorming van humus wordt humificatie genoemd, de afbraak en afgifte van voedingsstoffen wordt mineralisatie genoemd. De twee processen moeten in een evenwichtige relatie met elkaar staan, zodat er voldoende humus wordt geproduceerd en voldoende voedingsstoffen vrijkomen om beschikbaar te zijn voor de planten die in de bodem groeien.
Als je meer wilt weten over de processen van mineralisatie en humificatie, kun je hier meer informatie vinden.
De humuseconomie houdt zich nu bezig met het balanceren van de verhouding tussen humusvorming en afgifte van voedingsstoffen. Deze verhouding wordt beïnvloed door vele factoren, die we hieronder nader aan u zullen toelichten. Bodemorganismen zijn altijd in belangrijke mate betrokken, of het nu gehumificeerd of gemineraliseerd is, hangt in grote mate af van hun activiteit.
Humus Management: Instructies
Door de hieronder genoemde en in detail beschreven factoren in acht te nemen, kunt u de humusvorming in uw bodem actief beïnvloeden en verhogen.
1. Bodem pH
De meeste bodembewoners houden van een neutrale pH, dus het aanbrengen van kalk, die de pH iets verhoogt, kan de activiteit van bodemorganismen verhogen. Dit kan dan leiden tot verhoogde mineralisatie en mogelijk zelfs tot humusafbraak. Omgekeerd vermindert een lage pH-waarde de activiteit van micro-organismen, soms zelfs tot het punt dat het organische materiaal slechts door enkele schimmels wordt afgebroken. Zeer zure bodems zijn daarom vaak humusrijk maar nutriëntarm omdat het organische materiaal niet gemineraliseerd kan worden. Deze omstandigheid kan bijvoorbeeld worden waargenomen in de tropen of op zure bosgronden, waar dikke lagen van slechts licht verteerde organisch materiaal en zogenaamde ruwe humus te vinden zijn.
Als je de pH-waarde wilt beïnvloeden, is het zinvol om vooraf te bepalen welkepH-waarde van uw eigen bodem. U kunt ofwel grondmonsters naar een laboratorium sturen (bijvoorbeeld bij de Raiffeisen laboratoriumservice), de grond zelf testen (bijvoorbeeld met pH-indicatorstaafjes of een pH-meter) of u kunt in uw eigen tuin indicatorplanten zoeken die aangeven hoe zuur de grond is is ongeveer.
Aangezien de pH-waarde van de gehele bodem nauwelijks te beïnvloeden is, dient de informatie als volgt te worden behandeld:
Reeds alkalische bodems mogen nooit witgekalkt worden. De micro-organismen worden al bevorderd door de hoge pH-waarde. Indien calcium als plantenvoeding wordt toegepast, dan dient dit in een langzaam afbreekbare vorm zoals slakkenkalk te worden toegepast. Als de grond zuur is (pH lager dan 7), kan kalk zonder aarzelen worden gebruikt om calcium te bemesten als voedingsstof voor planten of om mineralisatie te stimuleren.
Desalniettemin moet je direct na organische bemesting (bijvoorbeeld met compost of paardenmest) kalk vermijden, anders mineraliseert het bodemleven zo snel dat er veel humus verloren gaat. Het is beter om minstens een jaar te wachten met kalken na het gebruik van organische mest in grote hoeveelheden.
Sommige meststoffen beïnvloeden ook de pH van de bodem: stikstof in de vorm van ammonium maakt de bodem zuurder, terwijl stikstof in de vorm van nitraat deze meer alkalisch maakt. Dus als u dit soort stikstofmeststoffen gebruikt, overweeg dan om de vorm van stikstoftoediening af te wisselen als u niet wilt dat de pH van de grond verandert.
2. VloerventilatieDe meeste organismen die te maken hebben met organische stof in de bodem zijn aëroob (van het Grieks "aer"=lucht), wat betekent dat ze zuurstof nodig hebben om te overleven. Hoe meer zuurstof er in de bodem zit, hoe actiever ze zijn. Een verdichte of drassige bodem bevat slechts zeer weinig zuurstof, waardoor een groot aantal micro-organismen afsterven en er minder organisch materiaal wordt omgezet. Om dit te begrijpen hoef je je alleen maar een moeras voor te stellen: de enige reden waarom het veen zich in zulke dikke lagen kan ontwikkelen, is omdat het gebrek aan zuurstof de afbraak door micro-organismen remt.
Er zijn veel onderzoeken die aantonen dat het humusgeh alte van de grond afneemt wanneer deze wordt verbouwdzullen. Dit komt mede door de intensieve verwerking. Door het constant draaien, bewerken, ploegen en rooien komt er veel meer zuurstof in de bodem waardoor het aerobe bodemleven in topvorm is en er veel humus wordt omgezet. Hoewel op deze manier veel voedingsstoffen vrijkomen, neemt het humusgeh alte af. In plaats van "draaiende grondbewerking", waarbij de grond wordt omgeploegd, gebruiken sommige boeren nu zachtere grondbewerking, wat betekent dat er minder met een ploeg of grondfrees wordt gedraaid en meer oppervlakkig wordt losgemaakt, de zogenaamde "besparende grondbewerking".
Als je je hummus wilt bewaren, vermijd dan frequente grondbewerking of ander werk waarbij de grond te veel lucht wordt gegeven en graaf het bed slechts één keer per jaar op met een graafvork om de grond los te maken. Oppervlakkig losmaken voor het zaaien, bij het werken met kunstmest of schoffelen om onkruid en waterverlies te voorkomen is natuurlijk te allen tijde toegestaan.
3. Nutriëntengeh alte van grond en substraat
De leefruimte en tegelijkertijd het voedsel van de organismen wordt "substraat" genoemd. Het organische materiaal dat wordt afgebroken, bestaat niet alleen uit voedingsstoffen, het grootste deel bestaat uit koolstof. De verhouding van koolstof (C) en stikstof (N) tot elkaar wordt de C/N-verhouding genoemd. Stikstof is de basisvoedselbron voor veel bodemorganismen, terwijl koolstof het "raamwerk" is waaruit alles organisch is opgebouwd, bijvoorbeeld suiker, zetmeel of cellulose in plantencellen.
Is de C/N-verhouding van het substraat zeer hoog (dwz veel koolstof, weinig stikstof), de bodemorganismen hebben veel uitvoeringswerk voor de boeg - maar weinig stikstof als energiebron om dit werk aan te kunnen. Hierdoor wordt deze stof niet zo snel gemineraliseerd, waardoor er in dit geval meer kans is op humusvorming.
Als de C/N verhouding van het substraat klein is (dus veel stikstof, weinig koolstof) , hebben de bodemorganismen voldoende voedsel in de vorm van stikstof om direct veel materiaal te mineraliseren - waardoor er minder humus wordt gevormd. In plaats daarvan komen veel voedingsstoffen vrij. Het koolstofskelet van het omgezette materiaal komt vrij als koolstofdioxide (CO2) en verlaat de bodem. In het algemeen heeft houtachtig plantaardig materiaal de neiging om een hoge C/N-verhouding te hebben, terwijl groen, zacht plantaardig materiaal een lage C/N-verhouding heeft.
Tip: Vanaf een C/N-verhouding van meer dan 25 : 1 wordt degradatie geremd, zodat de kans groter is dat humus wordt gevormd. Bij C/N-verhoudingen onder de 20 : 1 komt de organisch gebonden stikstof snel vrij.
Bij het bemesten van je bodem moet je dus letten op de C/N-verhouding: als je veel stikstof toedient, verhoog je de activiteit van de bodemorganismen. Om te voorkomen dat ze daardoor je bovengrond afbreken, is het heel belangrijk om ze nieuwe koolstof aan te bieden in de vorm van persistente organische stof. Gelijktijdige verwerking van bijvoorbeeld gehakseld tuinafval, houtsnippers, bastmulch of stro zou mogelijk zijn. Je kunt dit tuinafval ook aan rotting blootstellen: door het rottingsproces (bijvoorbeeld op een composthoop) verschuift de C/N-verhouding iets naar N, waardoor het door de zachtere structuur beter in je grond kan worden opgenomen en sneller zal worden Hummus geïmplementeerd.
Organisch materiaal met een zeer lage C/N-verhouding wordt snel gemineraliseerd door het hoge stikstofgeh alte, het zou meer als een soort meststof moeten worden behandeld. Materialen met een lage C/N-verhouding zijn bijvoorbeeld plantaardig afval uit de keuken, vloeibare mest of mest en vers grasmaaisel.
Als het mogelijk is, moet u biologisch bemesten - compost, paardenmest met stro en organische commerciële meststoffen hebben een C/N-verhouding die humusvorming bevordert.
4. BodemtemperatuurGronddieren houden van behoorlijk warm. De activiteit van het bodemleven neemt toe met de temperatuur, mits er ook voldoende vocht in de bodem aanwezig is. Eigenlijk is het heel positief als een vloer een beetje opwarmt. Planten groeien dan eerder in het jaar en ook sneller erop, de bodemorganismen voorzien ze van voedingsstoffen. Het is echter problematisch wanneer een bodem zonder vegetatie opwarmt en de bodemorganismen bezig zijn met het leveren van voedingsstoffen die geen planten kunnen opnemen.
In dit geval kunnen voedingsstoffen worden weggespoeld met het regen- of irrigatiewater, waar de planten ze niet meer kunnen gebruiken en in het ergste geval het grondwater aantasten. Tegelijkertijd ontsnapt de humus in de bodem in de vorm van koolstofdioxide naar de lucht. Als dan geen plantendelen de bodem bereiken die de verdwenen koolstof kunnen vervangen, dan neemt het humusgeh alte van de bodem op natuurlijke wijze af. Om deze reden moet men vermijden dat een bodem volledig kaal blijft, bij twijfel kan men een groenbemester inzaaien. De planten nemen enerzijdsVoedingsstoffen daarentegen binden de koolstof uit de lucht zodat het weer in de bodem komt als je de groenbemester er later in verwerkt. Ze schaduwen ook de grond met hun gebladerte, waardoor het koeler blijft. Wie geen groenbemester kan of wil aanleggen, moet eraan denken om het gebied af te dekken met een laag mulch.
Op dit bed is
5. Water
bodembewoners hebben, net als alle levende wezens, water nodig, niet alleen omdat het een deel van hun lichaam is, maar ook omdat ze zich beter kunnen verplaatsen in vochtige grond. Daarnaast kunnen veel belangrijke chemische processen alleen plaatsvinden als het vochtig genoeg is. In te droge bodems wordt weinig of geen organisch materiaal omgezet. Te veel water zorgt er daarentegen voor dat de bodembewoners zonder zuurstof komen te zitten, wat ook leidt tot een geremde omzetting. Hoeveel water er op een bodem wordt aangebracht, hangt natuurlijk in de eerste plaats af van de planten die erop groeien. Het zou niet ideaal zijn om deze factor te oriënteren op de bodemorganismen. Je kunt dus altijd casten als dat nodig is.
Humus-management: onze conclusie
Als je humus wilt opbouwen, moet je spaarzaam kalken om de pH van je grond niet te veel te verhogen. Om overmatige beluchting te voorkomen, moet de grond worden bewerkt met zo min mogelijk draaien en mengen, maar alleen losmaken. Het is erg belangrijk om bij elke bemesting te letten op een gelijkmatige toevoer van slecht afbreekbaar organisch materiaal. De grond mag ook nooit braak liggen en niet in de schaduw staan.
Tip: Als je het bodemleven wilt stimuleren, kun je ook een zogenaamde bodemactivator gebruiken. Onze Plantura biologische bodemactivator bevat levende mycorrhiza-schimmels die de activiteit in de bodem stimuleren en zo op lange termijn zorgen voor een gezonde en vruchtbare ondergrond.
Koop en ontvang humus
Het bevorderen van de humusvorming in uw tuin zoals hierboven beschreven te tijdrovend, vervelend en ingewikkeld voor u is? Dan kun je natuurlijk gewoon hummus kopen. We hebben in een apart artikel voor u samengevat waar u rekening mee moet houden.