Het afsterven van buxus kan hele tuinen bederven. Hiervoor is een schimmel verantwoordelijk. Wat kun je doen aan de lelijke afsterving?
Buxus (Buxus sempervirens) vind je niet alleen in artistiek aangelegde baroktuinen, maar ook in onze eigen tuinen. Met Pasen worden zelfs de takken van de buxus ingewijd in de katholieke kerk en in China wordt de buxus beschouwd als een symbool van een lang leven. Als de doos echter wordt aangevallen door afsterving (Cylindrocladium buxicola), zullen de bladeren en scheuten geen lang leven meer hebben.
Afsterven van buxus: oorzaken en symptomen
In 2004 werd het afsterven van buxus voor het eerst ontdekt in Duitsland en sindsdien heeft het kwaad gedaan. De oorzaak van het afsterven van bladeren en scheuten in buxus is een schimmel, meer bepaald Cylindrocladium buxicola. Deze schimmelziekte staat in het VK sinds het midden van de jaren negentig bekend als "boxziekte" en heeft zich sindsdien verspreid.
De eerste symptomen zijn individuele bruine, soms oranjekleurige vlekken op de buxusbladeren, die steeds groter worden. De vlekken zijn donkerder van kleur naar de rand toe en vloeien samen naarmate de ziekte vordert. Op de stengels zijn zwarte lijnen of strepen te zien en als je goed kijkt (bijvoorbeeld met een vergrootglas) zie je een wit sporengazon aan de onderkant van het blad.
De buxus laat dan zijn bladeren vallen en de scheuten worden kaal. Daarom wordt de afsterving ook wel "buxusbladval" genoemd.
Buxushoutsterfte: verloop en gevolgen
Voorwaarde voor infectie is dat de bladeren minimaal vijf uur vochtig zijn. De optimale temperatuur voor deze schimmel is 25°C, maar stopt met groeien bij temperaturen boven 33°C en onder 5°C.
Als de sporen in contact komen met de vochtige buxusbladeren, ontkiemen ze door het vocht al na drie uur en groeien ze direct in het plantenweefsel, wonden zijn hiervoor niet nodig. De infectie van de plant kan optreden na 5 tot 7 uur. Na ongeveer een weekdan verschijnen de symptomen en beginnen de bladeren eraf te vallen. Zoals eerder vermeld, vormt zich aan de onderkant van de bladeren een wit schimmelgazon. Van daaruit worden de sporen verspreid door opspattend water. De schimmel Cylindrocladium buxicola overleeft op de gevallen bladeren in de grond door sporen te vormen die chlamydosporen worden genoemd. Deze sporen kunnen tot vier jaar in de grond overleven.
Het is ook mogelijk dat de buxus de ziekte draagt, maar geen symptomen vertoont. Het is nog niet bekend welke omgevingsomstandigheden verantwoordelijk zijn voor het uitbreken van de ziekte.
Buxushoutdieback: Maatregelen tegen dieback
Dus wat moet je doen om je geliefde buxus te beschermen tegen stervende instincten of, als het al aangetast is, om het te bevrijden?
Buxushoutsterfte: neem voorzorgsmaatregelen
Het voorkomen van schimmelziekten begint bij het planten. Omdat de afsterving vocht nodig heeft om uit te breken, moet je je buxus op een lichte en windvrije plaats zetten zodat het snel kan drogen.
Het selecteren van de juiste plant kan ook schimmelaantasting voorkomen. Want er zijn ook buxussoorten die minder vatbaar zijn voor afsterven. Deze omvatten bijvoorbeeld Buxus sempervirens var. arborescens en de twee Buxus microphylla cultivars'. Doosrassen die bijzonder vatbaar zijn, zijn 'Blauer Heinz' en 'Suffruticosa'.
Er zijn ook een paar dingen waarmee u rekening moet houden bij het verzorgen van uw buxus. Als je je bak water geeft, kun je hem het beste dicht bij de grond water geven. Maak niet de hele buxus nat met water, alleen de grond bij de basis van de stam. Strooi de hele doos, creëer optimale omstandigheden voor de gevreesde schimmel. Let bij het snoeien van de buxushaag altijd op het weer. Als je op warme, vochtige dagen niet snoeit, lopen vooral de gewonde bladeren en scheuten het risico besmet te worden met schimmelsporen. Buxushagen die erg dicht en gevormd zijn, zijn bijzonder moeilijk te drogen en mogen daarom nooit worden gesnoeid als het vochtig is.
Afsterven van buxusscheuten: Maatregelen in geval van besmetting
Een belangrijk punt bij het bestrijden van afsterven van scheuten is het verwijderen van aangetaste planten. Als de driftsterfte zich in uw tuin heeft verspreid, moet u de zieke planten verwijderen enverwijder de gevallen bladeren en gooi ze ofwel bij het restafval, verbrand ze, begraaf ze diep of laat ze vakkundig afvoeren. De ziekteverwekker zit ook in de bodem, dus overweeg ook om de bovenste laag aarde te verwijderen. Bovendien moet u in deze aangetaste gebieden geen buxus meer planten. Als je toch niet zonder buxus in de tuin wilt, probeer dan zelf de gezonde planten in je tuin te vermeerderen, zodat de afsterving zich niet opnieuw verspreidt via gekochte, mogelijk aangetaste planten. Ook vind je hier mooie alternatieven voor buxus, die afsterven geen kwaad kan.
Als je besmette planten hebt gehanteerd, moet je gereedschap en kleding ook grondig reinigen, bij voorkeur desinfecteren. Anders zou je de ziekte zelf kunnen verspreiden naar gezonde buxusbomen.
Buxus dieback: Geschikte sprays
Dieback van buxushout kan worden bestreden of voorkomen met pesticiden die de werkzame stof tebuconazol bevatten.
Dit actieve ingrediënt is te vinden in veel producten, zoals Baymat Pilzfrei. De optimale toepassingsperiode is van april tot oktober. Het middel heeft een systemische werking tegen veel verschillende schimmels op rozen en sierplanten. Dit houdt in dat de werkzame stof na het sproeien wordt opgenomen en zich vervolgens door de plant verspreidt. Dit product mag echter niet vaker dan zes keer per jaar op buxus worden gebruikt, met een interval van ten minste een week tussen de toepassingen.
Het Curamat rozenschimmelvrije product kan ook worden gebruikt tegen het afsterven van buxus. Het bevat ook de werkzame stof tebuconazol en wordt geïnjecteerd. Ook hier geldt een maximale toepassing van zes keer per jaar en een spuitinterval van minimaal zeven dagen. Het moet worden gebruikt bij het begin van een besmetting of wanneer de eerste symptomen zichtbaar worden.
Helaas kan het gebruik van tebuconazol schadelijk zijn voor sommige nuttige insecten, zoals roofmijten, crêpe-wespen, lieveheersbeestjes of sluipwespen. Als je deze nuttige insecten in je tuin hebt geïntroduceerd om ander ongedierte te bestrijden, moet je het gebruik van een van deze fungiciden heroverwegen.
Buxus dieback: kans op verwarring
De Volutella taksterfte veroorzaakt door Volutella buxi kan gemakkelijk worden behandeld met deverward worden met autododen. Het blad verdroogt, krijgt een bleekgroene kleur en aan de onderzijde vormt zich een roze sporengazon. Een duidelijk onderscheidend kenmerk zijn echter de . Deze strepen verschijnen alleen tijdens dieback, maar niet bij Volutella.