- Soorten tuinkers: Oost-Indische kers
- Waterkers
- Tuinkers
- Maca
- Peperkool
- Arrowcress
- Winterkers
- Amerikaanse Landcress
- Japanse bloemenkers
Help de ontwikkeling van de site en deelt het artikel met vrienden!
Cresses bevatten enkele eetbare plantensoorten met de meest uiteenlopende eisen. We laten je kennismaken met de beste soorten en variëteiten van tuinkers.
De verschillende soorten tuinkers behoren allemaal tot de kruisbloemige familie (Brassicales) en hebben een pittig-pittige smaak. Deze soorten cress zijn eetbaar in alle delen van de plant en hebben een antibacteriële werking dankzij de scherpe mosterdolie die ze bevatten. Afhankelijk van de plaats van herkomst kan tuinkers winterhard en meerjarig of eenjarig zijn, wat belangrijk is om te overwegen bij het kweken. We presenteren de belangrijkste soorten tuinkers en hun locatievereisten.
Soorten tuinkers: Oost-Indische kers
Nasturtium (Tropaeolum) is een populaire zomerbloem. Alle delen van de plant zijn eetbaar en vullen salades en andere gerechten aan met de hete en pittige smaak en de kleurrijke bloemen. Onze eenjarige planten komen oorspronkelijk uit Midden- en Zuid-Amerika en zijn niet winterhard. Oost-Indische kers worden daarom elk jaar uit zaad opgekweekt. Planten produceren vlezige stengels die aan de basis houtachtig zijn en ronde tot gelobde bladeren. De bloemen van de meeste soorten gloeien met de kleuren van de zonsondergang - fel geel, vlammend rood en oranje en fluweelachtig bordeauxrood. Sommige soorten verrassen zelfs met verschillend gekleurde, gestreepte of gevlekte bloemen. Er is een grote variëteit aan Oost-Indische kers - de mooiste soorten presenteren we hieronder.
Vooral geschikt voor het kweken van Oost-Indische kers in potten zijn variëteiten van de kleine Oost-Indische kers (Tropaeolum minus), die in tegenstelling tot zijn grotere verwanten slechts ongeveer 30 cm hoog worden en is nogal bossig groeit. De Oost-Indische kers (Tropaeolum majus) vormt daarentegen 1 tot 3 m lange ranken.
- 'Banana Split': Aantrekkelijke, banaangele bloemen met een oranje tint aan de basis en een licht overhangende groeiwijze maken deze variëteit van de grote Oost-Indische kers de perfecte potplant voor patio's en balkons.
- ‘ZwartVelvet': Deze variëteit van de kleine Oost-Indische kers maakt indruk met zijn fluweelzachte, zwartrode bloemen. De zwarte Oost-Indische kers 'Black Velvet' wordt ongeveer 30 cm hoog.
- 'Milkmaid': Romige witte bloemen sieren deze variëteit van grote Oost-Indische kers en geven het een delicaat uiterlijk.
- 'Phoenix': De Phoenix-oostindische kers is een waar lust voor het oog: de bloemen fascineren met gele, rode en abrikooskleurige tinten en een ongewone vorm met gefranjerde bloembladen.
- 'Variegated Queen': Deze ongewone variëteit van grote Oost-Indische kers heeft bont, wit-groen gespikkeld blad. De Oost-Indische kers 'Variegated Queen' vormt bloemen in verschillende kleuren, van helder zonnig geel tot sterk rood.
- 'Vesuvius': Historische variëteit met een bossige, lage groeiwijze en zalmroze bloemen. De kleine Oost-Indische kers 'Vesuvius' wordt 15 - 30 cm hoog.
- 'Whirlybird Rose': Roze, halfgevulde bloemen en een bossige groei tot 30 cm maken deze lage Oost-Indische kers zo aantrekkelijk.
Voor het planten van Oost-Indische kers in potten, maar ook voor het verbeteren van perkgoed adviseren wij het gebruik van een hoogwaardige, voorbemeste potgrond, zoals onze Plantura biologische potgrond. Het volledig veenvrije substraat kan worden gebruikt voor een grote verscheidenheid aan bloeiende planten en slaat door het hoge compostgeh alte voldoende vocht op voor de plantenwortels.
Nasturtium (Tropaeolum peregrinum)
De gefranjerde bloemen in fel geel en de handlobbig gelobde bladeren maken deze soort een lust voor het oog. In vergelijking met de grote Oost-Indische kers is hij klimvriendelijker en kan hij tot 4 m hoog worden. Het dankt zijn naam aan de grote wilde populaties op de Canarische Eilanden.
Tuberious Oost-Indische kers (Tropaeolum tuberosum)
De bolvormige Oost-Indische kers, ook wel mashua genoemd, is een echte zeldzaamheid. Dit wordt in Zuid-Amerika verbouwd als een zuinige knolgroente en gedijt zelfs in de zomer op onze breedtegraden. Tuinders die alleen geïnteresseerd zijn in de sierwaarde van de knol-oostindische kers kunnen de felgekleurde knollen zoals dahlia's vorstvrij overwinteren en vanaf april opnieuw planten. Deze klimmende Oost-Indische kers vormt eetbare bloemen en bladeren.
Waterkers
Waterkers (Nasturtium) is ook bekend als waterkers. Het is een waterplant met smakelijke, pikant hete bladeren. Het groeit het liefst op ondiepe, stromende waterkantzones tot 20 cm hoog of in schaduwrijke natte bedden. De planten, die 30 tot 50 cm hoog worden, hebben altijd voldoende water en niet te hoge temperaturen nodig om te gedijen. De waterkers, ook wel waterkers genoemd, beloont je in het koude seizoen tussen herfst en lente met vitaminerijke groenten. Waterkers is winterhard tot onder -20 °C en produceert delicate, witte bloemen tussen mei en juni van het volgende jaar. Er zijn verschillende soorten waterkers, die allemaal inheems zijn en de typische, pittig-hete smaak hebben:
- Echte waterkers (Nasturtium officinale): Grootbladige waterkers met groen blad en een groeihoogte tot 60 cm.
- Rode waterkers (Nasturtium officinale v. rubrum): Vorm van waterkers met donkere rode bladeren en meestal groene bladnerven.
- Kleinbladige waterkers (Nasturtium microphyllum): Vrij compacte groeiwijze met kleine blaadjes en een groeihoogte tussen 20 en 100 cm. In de herfst, wanneer de temperaturen koel zijn, worden de bladeren bruinachtig.
- Bruine waterkers (Nasturtium x sterile): Steriele, natuurlijk verkregen kruising van Echter en kleinbladige waterkers met bronskleurig blad en bijzonder goede groeikracht. Planten worden slechts ongeveer 30 cm hoog.
Tuinkers
Tuinkers (Lepidium sativum) is een klassieker onder de spruiten en microgroenten. De roodbruine zaden, die extreem snel ontkiemen, kunnen het hele jaar door op een lichte vensterbank in slechts een paar dagen worden gekweekt om hete, pittige plantjes te produceren die klaar zijn om te oogsten. Het grote aantal bruikbare ingrediënten wordt bij het kiezen van een soort meestal weggelaten, omdat de cress snel en gelijkmatig moet ontkiemen. Daarnaast is een intensieve veredelingsverwerking van de tuinkers niet erg lucratief voor de veredelingsbedrijven. Het aantal verschillende soorten tuinkers op de markt is dan ook zeer beperkt. Maar tuinkers kan ook in de tuin worden gekweekt en als statige plant de aromatische bladeren die we in de keuken gebruiken veel langer ontwikkelenschatting. Tuinkers gedijt op alle voedselrijke tuingronden, zolang er geen wateroverlast is. In principe kunnen tuinkersvariëteiten worden onderscheiden door de vorm en grootte van de bladeren:
- Broad Leaved: Ook bekend als tuinkers; ontwikkelt opvallend groot, breed, ovaal blad.
- Curled Garden Cress (Curled): Tuinkersvariëteit met ingesneden tot licht golvende bladeren.
- Plain Leaved: tuinkers met eenvoudige, gladde en golvende bladeren; de meest voorkomende tuinkersvariant.
Maca
Maca (Lepidium peruvianum) is een tuinkerssoort waarbij de nadruk ligt op de wortels, die zijn uitgegroeid tot knollen. Maca, afkomstig uit Peru, ontwikkelt alleen bieten ter grootte van een walnoot met een witte, gele, rode of zwarte schil. Daarnaast kunnen ook de fijnbevederde bladeren op de vlezige bladstelen worden gegeten. De hele macaplant smaakt naar tuinkers en gedijt goed op onze breedtegraden. De standplaats zou idealiter zonnig tot halfschaduw moeten zijn, humusrijk, voedzaam en goed bewaterd - Maca groeit echter zelfs op arme grond. De tuinkerssoort wordt in mei gezaaid na de ijsheiligen. Tegen de herfst zullen de kleine rapen met een zoete en pittige smaak zich ontwikkelen op de planten, die tot 30 cm hoog kunnen worden. Ze kunnen rauw, gebakken of gebakken of gedroogd worden gegeten. De Maca-plant is in principe winterhard en meerjarig. Om zelf aan zaden te komen, kun je sommige planten laten staan in plaats van ze te oogsten. Maca staat bekend als een verkwikkend, versterkend en licht bitter smakend poeder.
Peperkool
Pepperwort (Lepidium latifolium) is ook bekend als meerjarige tuinkers of breedbladige tuinkers. Hij is nauw verwant aan tuinkers en pijlpunt en vormt langwerpige tot ovale bladeren tot 40 cm lang. Ze hebben de typische hete en kruidige smaak van tuinkers en kunnen helpen om de bovenste luchtwegen te zuiveren als je verkouden bent. De delicate witte, kleine bloemen, die in trossen zijn geclusterd, kunnen ook in de keuken worden gebruikt. De planten zelf worden tot 100 cm hoog, zijn robuust, meerjarig en kunnen zich op geschikte plaatsen wijd verspreiden. Het peperkruid kan echter in grotere potten worden gekweektgeplant worden. De beste locatie is zonnig tot halfschaduw op elke goed doorlatende grond.
Arrowcress
Arrow tuinkers (Lepidium draba), ook wel Turkse tuinkers of hartkers genoemd, is nauw verwant aan tuinkers. Het komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied en is nu wijdverbreid in Duitsland. De 30 tot 60 cm hoge vaste planten vormen een dicht netwerk van wortelstokken waaruit ze talrijke opgaande wortelscheuten laten groeien. De pijlkers kan daarom klonterachtig tot breed uitgroeiend gedijen. De pijlkers houdt van zonnige, warme, doorlatende en voedselrijke plaatsen en is relatief winterhard. Het zaaien vindt plaats van maart tot april. Het kruidige, hartvormige blad kan het hele jaar door geoogst worden. Vaste planten bloeien tussen mei en juli wit en dienen als voedsel voor tal van insecten. Arrowcress-zaden werden vroeger gemalen en gebruikt als vervanging voor peper.
Tip: De inheemse veldkers (Lepidium campestre) is ook eetbaar, hoewel het geen populair veldkruid is. De ongeveer 30 cm hoge plant gooit zijn talrijke zaden ver weg als de peulen rijp zijn en kan zich daardoor snel verspreiden.
Winterkers
Winterkers (Barbarea vulgaris), ook bekend als Barbarakraut of Barbara-kers, is een niet veeleisende wintergroente. De extreem vorstbestendige en volledig winterharde planten worden tot 30 cm hoog. In het koude seizoen zorgen ze voor vitaminerijke en licht kruidige, kleine koolachtige blaadjes. Winterkers wordt voor de winterteelt gezaaid van augustus tot eind oktober buiten of in een onverwarmde kas. Van april tot juni van het volgende jaar verschijnen de gele, viervoudige bloemen van winterkers op lange, dichte, trosvormige bloeiwijzen tot 90 cm hoog. Ze zijn ook eetbaar en hebben een pittig-hete smaak. De optimale standplaats voor winterkers is op frisse, voedselrijke grond in de volle zon tot halfschaduw.
Amerikaanse Landcress
Amerikaanse landkers (Barbarea verna) smaakt vergelijkbaar met waterkers, maar gedijt niet in water, hij gedijt op het land. ze kansamen met de bloeiwijzen kan een hoogte van ongeveer 30 cm bereiken. Net als zijn familielid, de winterkers, geeft de landkers de voorkeur aan koele temperaturen, waardoor ze ideaal is voor herfst- en lenteteelt. In het eerste jaar vormen de planten bladrozetten met ongelijk geveerde bladeren, die een pittig-hete en licht bittere, verkwikkende smaak hebben. Gele bloemen verschijnen het volgende jaar, waaruit zaden worden geoogst.
Japanse bloemenkers
De Japanse bloemkers (Orychophragmus) behoort ook tot de kruisbloemige familie en komt uit Azië. De Japanse tuinkers wordt ook wel violette tuinkers genoemd omdat de bloemen, in tegenstelling tot veel koolplanten, niet wit of geel zijn, maar violet van kleur. De bladeren zijn rond tot eivormig en licht gelobd aan de bladrand. De tweejarige planten worden 15 tot 60 cm hoog en geven de voorkeur aan zonnige tot half beschaduwde, frisse grond. De sierlijk bloeiende tuinkers zaait zichzelf op geschikte plaatsen. De planten worden klonterig en bossig. De bladeren en bloemen zijn eetbaar en hebben de typische pittige hete tuinkerssmaak.
Tip: Het zoete kruid (Stevia rebaudiana), ook wel honingkers genoemd, is geen pittige smaak van tuinkers, maar een madeliefjesfamilie (Asteraceae) met een extreem zoet smakend kruid waaruit de zoetstof wordt gewonnen. De paracress (Acmella oleracea) of jambu met zijn licht tuinkersachtige smaak is ook een madeliefjesfamilie. Het is berucht vanwege het tintelende en sissende gevoel op de tong dat wordt opgewekt bij het eten van de Zuid-Amerikaanse kruidenplant.
Een verwant van de tuinkers is het lepelblad (Cochlearia officinalis). We geven tips over het kweken en verzorgen van dit gezonde en niet veeleisende kruid.