De linzen is een van de oudste gecultiveerde planten. We brengen verslag uit over hun triomf en bijna vergeten kennis van teelt tot oogst in hun eigen tuin.
De lens (Lens culinaris Medicus) begon ooit zijn reis naar Europa vanuit het zuidoosten van Turkije, het huidige grensgebied met Syrië en Irak. Als voedzame en tegelijkertijd dankbaar gecultiveerde cultuur werd het al snel zeer gewaardeerd en verankerde het zich in onze traditionele kookboeken, bijvoorbeeld als Westfaals stoofpotje of de Zwabische linzen met spätzle gerecht.
Tegen het begin van de jaren vijftig was de lens echter bijna volledig verdwenen uit onze velden en tuinen. Goedkope import uit het buitenland verdreef hen. Het resultaat: het verlies van inheemse rassen. Net als in een strafzaak ging een lensminnende rechercheur rond 2006 op zoek naar de ontbrekende varianten. Hij vond wat hij zocht in een genenbank in Sint-Petersburg in Rusland. Sindsdien staat de linzenteelt in Duitsland in de rug en heeft de kleine, veelzijdige peulvrucht zijn plaats teruggekregen.
Linzen kweken
Op de dag van James en Philip (3 mei) draagt de boer de linzen naar het veld.
Vandaag, dankzij kouderesistente rassen, nee tuiniers langer houden. Toch houdt de lens van warme en droge omstandigheden. Vanaf eind maart kan er gezaaid worden in een fijn verkruimeld zaaibed. De plantdiepte dient max. 3 cm te zijn, de afstand in de rij ca. 8 cm en tussen de rijen ca. 15 cm. Bij het kiezen van een locatie is het belangrijk om geen grond te kiezen die bedreigd wordt door wateroverlast. Door hun lage voedingsbehoefte kunt u echter locaties kiezen die anders minder productief zijn.
Als eenjarige, kruidachtige plant met een sierlijke vorm, groeit de linze (half) rechtopstaand of uitgestrekt en wordt tussen de 15 cm en 75 cm hoog. Net als bonen is de linzen geen stabiele cultuur en heeft deze ondersteuning en ranken nodig. In de moestuin heeft zich een schuttingsysteem (gaasgaas 20 x 20 mm) bewezen, waar de lens vat op kan krijgen. Extra stabiliteit kan worden geboden door eenkoord gespannen tussen de rijen lenzen kan worden bereikt. De lens kan zichzelf ondersteunen met zijn ranken. Een ander alternatief is om de linzen in een mengsel met een andere plant te kweken. Mengsels van linzen met doperwten of boekweit zijn mogelijk. Er is echter geduld nodig bij het oogsten en scheiden van het mengsel!
Linzenrassen: De kleurrijke variëteit
Rijk aan eiwitten, mineralen en vitamines, de linzen is bijzonder waardevol voor vegetarische of veganistische diëten. Of het nu rood, zwart, geel, groen, bruin, gemarmerd, groot of klein, plat of rond is, de verscheidenheid aan lenzen lijkt onmetelijk. Twee van de verloren en herontdekte soorten uit Zuid-Duitsland zijn de kleine en de grote Späths Alblinse. De twee lichtgroene variëteiten zijn aangepast aan de weersomstandigheden in Centraal-Europa en zijn veelbelovend.
Terwijl de kleine Späths Ablinse door zijn aromatische smaak geschikt is voor linzensalades, overtuigt de grote Alblinsen bij verwerking in soepgerechten. Een kleurcontrast met beide is de kleine zwarte, een linze met kleine zaden uit Zwitserland. Van het van oorsprong Franse ras Rosana kan bijvoorbeeld een rood dal gerecht worden getoverd. Ook de Franse DuPuy lens, een groenblauw gemarmerde lens, is erg populair. Ook uw teelt is bij ons mogelijk.
Ziekten en plagen
De linzen is makkelijk te verzorgen en wordt gekweekt volgens de 3-G methode: Zaaien, Kijken, Oogsten. Ziektebehandeling en/of ongediertebestrijding is niet nodig.
Als het blad roodviolet wordt, wat in het ergste geval kan leiden tot het afsterven van de hele plant, kan er sprake zijn van een besmetting met anthracnose (Colletotrichum truncatum) . Curatieve maatregelen tegen de schimmelziekte zijn niet mogelijk. Als preventieve maatregel moet ervoor worden gezorgd dat er gedurende ten minste 3 jaar geen bonen, erwten of andere peulvruchten in hetzelfde bed zijn gekweekt. Deze bieden een medium voor de schimmel om te overleven.
Wees voorzichtig met tuinen in de buurt van het bos of met loslopende konijnen. De kleine linzenplantjes zijn een traktatie voor de dieren! Vervolgens de zwarte bonenluis (Aphis fabae) en degroene erwtenluis (Acyrthosiphon pisum) veroorzaakt voedingsschade aan de bladeren.
Linnen oogsten en bewaren
De linzen zijn klaar om te oogsten zodra de peulen "rammelen of rammelen". Dan hebben de zaden de nodige rijpheid of een graanvochtgeh alte van <20 %. Die Pflanzen werden zur Ernte bodennah mit einer Gartenschere abgeschnitten. Anschließend empfiehlt es sich, die Pflanzen in einen Jutesack oder ähnlich atmungsaktiven Sack zu geben und die Hülsen darin vorsichtig durch Abklopfen des Sacks auszudreschen. Durch Sieben und einen Luftstrom (Föhnen) kann das Erntegut vom Stroh getrennt werden. Durchschnittlich befinden sich in jeder Hülse 2 Samen.
Om de lenzen voor een langere tijd te kunnen bewaren, is het raadzaam om ze daarna te drogen. Hiervoor worden linzenzaden over een groot gebied verspreid en op een droge en warme plaats gedroogd.
Gebruik van de lens in de keuken:
