De Judasbomen ontvouwen hun bloemen al in april en mei, zelfs voordat ze bladeren dragen. Lees waar de bomen vandaan komen en hoe je ze goed verzorgt.
Judasbomen zijn kleurrijke planten voor in de moestuin, niet alleen vanwege hun prachtige bloemen, maar ook vanwege hun bijzondere herfstkleuren. We leggen je uit wat de peulvruchtenfamilie onderscheidt, welke soorten en variëteiten er zijn en waar je op moet letten bij het planten.
Judasboom: bladeren, bloemen en eigenschappen
Judas-bomen (Cercis) brengen een bijzondere bloei in de tuin. Het plantengeslacht vormt zijn bloemen op oude stengeldelen en niet op jong hout, zoals bij de meeste bloeiende bomen en struiken het geval is. Judasbomen hebben verschillende regionale namen en worden ook wel liefdesboom of saladeboom genoemd. Het geslacht van de Judasbomen behoort tot de familie van de peulvruchten (Fabaceae). De soort die we het meest planten, de gewone Judasboom (Cercis siliquastrum), komt oorspronkelijk uit het Zuid-Europese en het Nabije Oosten van het Middellandse Zeegebied. Dit ondersteunt zijn naamgevingslegende, maar het is donker: nadat Judas Iskariot Jezus aan de Romeinen had verraden, hing hij zichzelf op aan een van de bomen, waardoor de boom rood van schaamte werd. Andere soorten uit Noord-Amerika en Centraal-Azië komen hier tegenwoordig ook veel voor.
Judas-bomen groeien als bladverliezende struiken of meerstammige bomen die doorgaans een hoogte van 4 tot 8 meter kunnen bereiken, hoewel er ook dwergvormen bestaan. Door de diep reikende hoofdwortel en zwak ontwikkelde fijne en zijwortels kan de Judasboom alleen in een emmer voor jonge planten geplant worden. De bast heeft een olijfbruine tot zwartbruine kleur en is meestal gebarsten, gegroefd of schilferig. Opvallend zijn de afwisselende, hart- of niervormige bladeren, die een dunne bladschijf hebben.
Voordat de bladeren ontkiemen, bloeit de judasboom van april tot mei. De korte, trosvormige bloeiwijzen bestaan uit maximaal tien afzonderlijke bloemen dievallen op door hun vijf roodachtige tot paarskleurige, klokvormige samengesmolten kelkblaadjes. De vijf paarse tot roze bloemblaadjes en de tien uniforme helmknoppen zijn subtieler. Uiteraard wordt de Judasboom bestoven door insecten zoals bijen. De bloemen vormen banaanvormige peulvruchten, die tot 10 cm lang zijn en een groot aantal kleine, eivormige zaden bevatten, die door hun lage gewicht door de wind worden verspreid.
De mooiste Judasboomvariëteiten en soorten
Er zijn drie soorten Judasboom die we in tuinen gebruiken: de gewone Judasboom (Cercis siliquastrum), ook wel de gewone Judasboom genoemd, die hier het meest wordt geplant , de Amerikaanse of Canadese Judasboom ( C. canadensis) en de Chinese Judasboom (C. chinensis). De bladeren van de gewone en Chinese Judasboom hebben een bronskleur als ze uitkomen, ze zijn groen tijdens de vegetatie en krijgen uiteindelijk de bekende Judasboom herfstkleur in sterke gele tinten. De bladeren van de Canadese Judasbomen zijn dieprood getint tijdens de vegetatie en worden heldergeel in de herfst.
Voor elk van de drie soorten zijn er een aantal variëteiten die erg populair zijn vanwege hun verschillende eigenschappen:
- Gewone Judasboom 'Alba': Wijdverbreide variëteit in ons land, groeit slechts tot een maximale hoogte van 2,5 m, groene bladeren en witte bloemen, heeft bescherming nodig, vooral op jonge leeftijd Vorst.
- Gemeenschappelijke Judasboom 'Rubra': Tot 8 m hoog, sterke donkerrode bloemen, grijsgroen blad, vorstbescherming is noodzakelijk, vooral als ze jong zijn.
- Canadese Judasboom 'Merlot': Wordt tot 4 m hoog, bijzonder kleurenspel door blad en bloemen, donkerrode kleur van de bladeren doet denken aan het rood wijn Merlot.
- Canadese Judasboom 'Ruby Falls': Tot 4 m hoog, hangende Judasboom, sterk rood blad, paarse bloemen vanaf april, zeer dichte bloeiwijze, zeer winterhard.
- Canadian Judas Tree 'Hearts of Gold': Wordt ongeveer 4 m hoog, goudgele bladeren en witpaarse bloemen, niet erg winterhard.
- Chinese Judas Tree 'Avondale': Groeit tot 2,5 m hoge, paarsrode bloemen, bladeren zijn groen tijdens de vegetatieve fase en worden rijk geel in de herfst.
De Judasboom planten: locatie en procedure
De Judasboom groeit van nature in schaarse bossen of als eenPioniervegetatie op kalkrijke bodems op een hoogte van minder dan 400 meter. In de moestuin is zanderige, goed doorlatende grond ideaal. Matig droge tot droge gronden zijn precies goed voor de Judasboom. De kalkminnende plant verdraagt ook zwak zure grond, hoewel het toevoegen van kalk bij het planten zeer gunstig is. Zowel zeer zware kleirijke bodems als zeer humusrijke bodems dienen verbeterd te worden door extensief en diep zand toe te voegen. Volle zon tot zonnige, tegen de wind beschermde locaties zijn zeer geschikt voor de Judasboom.
De beste tijd om te planten is de lente, zodra vorst kan worden uitgesloten. Om de Judasboom in de tuin te planten kan met een spade een gat worden gegraven, de plantbol erin gestoken en met aarde worden afgedekt. Als vuistregel geldt dat het gat ongeveer 1,5 keer zo breed en zo diep moet zijn als de baal. Licht aandrukken en goed water geven, bij voorkeur met een gietring om de stam, bevordert de groei van de Judasboom. Hoge stammen en grote Judasbomen moeten aan twee palen worden vastgebonden, zodat de beweging van de stam boven de grond de groei niet belemmert. De boom is alleen geschikt als jonge plant om in een emmer te houden, aangezien de Judasboom een diepgewortelde plant is en zelden secundaire of fijne wortels vormt. Met de juiste snoei kan uit de meeste soorten ook een stam Judasboom gekweekt worden. De Judasboombonsai is ook zeer geschikt voor liefhebbers van bonsai, want ook deze kunstvorm slaagt met een gerichte snede en de juiste verzorging.
Zorg voor de Judasboom: snoeien, bemesten etc.
De Judasboom is een zeer onderhoudsvriendelijke plant. Een snee is zelden nodig, omdat de grote struik van nature heel pittoresk groeit en een snee dit uiterlijk zou vernietigen. Indien nodig kan de Judasboom na het einde van de vegetatie in de herfst worden gekapt. Je moet maximaal een derde van de lengte van de scheut afsnijden, omdat het niet verdraagt te hard knippen. Dode plantendelen kunnen daarentegen regelmatig worden verwijderd. Door de diep reikende hoofdwortel is de Judasboom in staat voedingsstoffen uit diepe grondlagen te mobiliseren en heeft daarom geen extra bemesting nodig. Water geven is meestal ook niet nodig, omdat de plant dankzij het wortelstelsel probleemloos bestand is tegen extreme hitte en kortere droge perioden. Het mag alleen worden bewaterd tijdens langere droge perioden.
Tip: De wortels van de pas geplante Judasboom zijn nog niet volledig ontwikkeldom alle belangrijke voedingsstoffen uit de bodem op te kunnen nemen. Om hem van de best mogelijke voedingsstoffen te voorzien, kun je de Judasboom bemesten met een langdurige meststof zoals onze Plantura organische universele meststof.
Propagate Judas Tree
Helaas planten Judasbomen zich niet altijd voort, omdat de kieming wordt geremd door een verharde zaadhuid. De zaden moeten in de herfst opnieuw worden gezaaid, direct nadat ze zijn gerijpt. Om dit te doen, moeten de zaden ongeveer een dag in water worden geweekt en vervolgens in potgrond worden geplaatst. Op een lichte plaats en bij gebruik van een zaaibak, bij regelmatig water geven bestaat de kans dat de Judasboomzaden gaan kiemen. Jonge plantjes van ongeveer 10 cm hoog moeten worden uitgeprikt en regelmatig worden bewaterd.
Als alternatief kunnen in de zomer takstekken van ongeveer 15 cm lang schuin worden afgesneden met een scherp mes en ongeveer 5 cm diep worden geplaatst in potgrond. Als de grond goed vochtig wordt gehouden, zal de Judasboom na verloop van tijd op een lichte plek nieuwe wortels krijgen. Zodra er nieuwe scheuten zijn gevormd, kan de stek worden verpot en tot een jonge plant worden opgekweekt. Maar wees voorzichtig: de jonge planten zijn erg gevoelig voor kou en moeten vooral in de winter binnen blijven.
Is de Judasboom winterhard?
De Canadese Judasboom verdraagt koude vaak probleemloos. De gewone Judasboom moet echter, zeker als jonge plant, de eerste drie tot vijf jaar buiten worden beschermd met een vlies- of kalkverf. Anders kan de kou leiden tot vorstscheuren op de stam en takken. Het is raadzaam om de jonge planten in potten te planten voordat ze later buiten worden geplant, omdat ze dan in de winter naar een vorstvrij winterverblijf kunnen verhuizen. Alleen koele plaatsen zijn geschikt als winterverblijf, omdat de Judasboom koude temperaturen nodig heeft om zijn knoppen voor het komende jaar te activeren. De boom overwintert veilig en natuurlijk bij 0 tot 5 °C in een lichte schuur, garage of onverwarmde kas. Zodra er geen langere vorstperiodes meer te verwachten zijn, kan de jonge Judasboom weer naar buiten. Oudere planten kunnen de winter buiten zonder aarzelen overleven, omdat ze meestal winterhard en vorstbestendig zijn.
Veel voorkomende plagen en ziekten
Over het algemeen heeft de Judasboom geen problemenmet ziekten en plagen. Zeer zelden treedt verwelking op als gevolg van een besmetting met de Verticillium-schimmel, die de watervoerende vaten, de zogenaamde xylemen, verstopt, waardoor individuele bladeren, takken of de hele boom verwelken. Maar als de Judasboom verdorde bladeren vertoont, is het vaak te laat. Alleen een radicale snoei kan de boom mogelijk helpen.
Is de Judasboom giftig?
Judas-bomen worden meestal gebruikt als sierbomen, maar hun bloemen zijn rauw eetbaar en hebben een licht zoetzure smaak. Ze zijn dan ook de ideale eetbare decoratie voor salades. De bloemknoppen kunnen ook worden gebeitst en als specerij worden gebruikt. Peulvruchten daarentegen zijn licht giftig en mogen daarom niet worden gegeten.
Kijk jij uit naar verschillende bloemkleuren in het voorjaar? Lees dan ons artikel over felgeel bloeiende winterjasmijn.